Yeniliklerden ilk siz haberdar olun.
Bildirimlere izin vererek sitemizdeki en yeni gelişmelerden ilk siz haberdar olun.
Bildirimlere izin vererek sitemizdeki en yeni gelişmelerden ilk siz haberdar olun.
Gelişmelerden uzak kalmayın
Dünya’mızın ¾’ü su olmasına rağmen, içme ve kullanıma uygun tatlı su kaynakları oldukça kısıtlıdır. Dünya nüfusunun büyümesiyle sınırlı miktarda tatlı suyun mevcudiyeti azalmaktadır. %97,5’ü deniz suyu ve %2,5’sı temiz su‘dur. İçme ve ev kullanımı için ve ayrıca ticari ve endüstriyel işlemler için yeterli miktarda suya erişim sağlık ve refah için kritik öneme sahiptir.
Dünya’nın toplam tatlı su kapasitesi yaklaşık 35 milyon km3 (dünya’nın toplam su kapasitesinin %2,5’i) olup bunun sadece 105 bin km3 ü (%0,3’ü) doğal çevre ve insan kullanım ihtiyaçlarına elverişli tatlı su kaynaklarıdır. Diğer tatlı su kaynakları ise kutuplarda ve yer altında kullanımı çok kısıtlıdır.
Mevcut kullanılabilir tatlı su kaynakları (%0,3’ün); Kuraklık, iklim değişikliği, sanayileşme, artan nüfus yoğunluğu, plansız şehirleşme gibi nedenlerle gün geçtikçe azalmaktadır. Su kaynaklarındaki yetersizlikler, sürekli artan su ihtiyacı, içme ve kullanma suyu temini için alternatif su üretme yöntemlerinin uygulanmasına neden olmuştur.
Kullanma suyu temini önümüzdeki yüzyılın en büyük sorunu olacağı aşikardır. Gelişmiş toplumlarda “Sürdürülebilir Kentsel Su Yönetimi Araştırma Programları” ile ilgili ciddi çalışmalar yapılırken, Türkiye’mizde maalesef yeterli çalışmalar ve planlamalar yoktur.
Dünyada her insan için ortalama yılda; 1.4 milyon litre su harcanıyor. Bu su miktarının %90’dan fazlasının ise tek başına gıda üretimi için yapılan tarım çalışmaları oluşturuyor. Örneğin 1 kilogram kırmızı et üretilirken; 15 bin 455 litre su, 3.6 kilogram buğday ve 36 kilogram da kaba yem gerekiyor. Geleneksel tarım içerisinde yine bitkilerin büyümesi için de su kullanılmak zorunda. Giysilerde kullanılan pamuktan temizlik için harcanan suya, fabrika soğutma sistemlerinden otellerdeki havuzlara kadar esasında gri su dışında hesaplayabileceğimizden çok daha ötesinde bir tüketimle karşılaşıyoruz.
Gri Su Nedir Sorusuna?
Konutlardan ve okul, hastane gibi küçük işletmelerden kaynaklanan, insanların günlük yaşam faaliyetlerindeki ihtiyaç ve kullanımları nedeniyle oluşan atık sular evsel atık sular olarak tanımlanmaktadır. Evsel atık sular; Gri Su ve Siyah Su olmak üzere iki akımda değerlendirilmektedir. Genellikle duştan, banyodan, lavabodan, çamaşır ve bulaşık makinelerinden gelen sular gri su olarak tanımlanırken geriye kalan tuvalet suları ise siyah su olarak tanımlanmaktadır. Gri sular az kirli gri su ve çok kirli gri sular olarak iki ayrı şekilde değerlendirilebilmektedir.
Gri su %75’lik pay ile hacimsel olarak evsel atık suyun en büyük yüzdesini oluşturmaktadır (Karahan, 2011) ( Şekil 1 ).
[ Şekil 1 :GRİ SUYUN ARITIMI VE YENİDEN KULLANIMI, Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt 20, Sayı 2, 2015, Gökhan Ekrem ÜSTÜN, Ayşenur TIRPANCI, Sayfa120 ]
Gri Su geri kazanılarak; Rezervuar besleme, bahçe sulama, araç yıkama, kaba temizlik işleri gibi içme suyu kalitesinde olması gerekmeyen alanlarda kullanılarak, şebeke suyuna duyulan ihtiyaç azaltılmaktadır. Suyun geri dönüşümünü sağlayarak doğaya yaptığımız katkının yanında, su masraflarımızı da büyük ölçüde azaltabiliriz.
Gri Su Kullanım Alanları;
Gri Suyun Uygulanabileceği Projeler;
Kimyasal kirleticiler barındıran gri su yaşam alanında bulunan insan sayısına, alışkanlıklara ve suya teması eden kimyasallara bağlı olarak değişmektedir. Örneğin, kimyasal sabunlar yerine tercih edilebilecek doğal ürünler suyun kirlilik yoğunluğunu azaltacaktır. Suda kirliliğe neden olan kirletici maddeleri şu şekilde bir tablolaştırabiliriz.
Gri su, siyah, sarı ve kahverengi sulardan çok daha az miktarda azot içerir. Atık suda bulunan azotun %90’ı siyah su, sarı su ve kahverengi sudan gelmektedir. Azot, kirletme etkisi en yüksek, suda en zor temizlenen maddedir. Gri su, siyah, sarı ve kahverengi suya göre çok daha az bulaşıcı mikrop içerir. Bulaşıcı (patojen) mikrobun en yaygın kaynağını fosseptik atıklar oluşturmaktadır.
Bir evde kullanılan suyun yaklaşık %60 -%80’i Gri Su’dan oluşmaktadır.
Gri Su miktarı, kullanıcıların yaşam koşullarına bağlıdır.
c .Gri Su’yun toplandığı yerlerdeki kişi sayılarına bağlı olarak değişiklik gösterir.
Örneğin; Sosyal ve Kültürel Alışkanlıklarda, kişilerin günlük el/ yüz yıkama, duş alma, diş fırçalama gibi alışkanlıkların sayısı.
Ekonomik imkanlarda; kişilerin yaşadıkları ortamdaki ekonomik imkanların yüksek olması, orantılı olarak su harcama miktarını arttırabilir.
Gri suyun toplandığı yerlerdeki kişi sayısının artması ile orantılı olarak üretilen Gri Su miktarı da artmaktadır.
Maalesef günümüzde gri suyun kimyasal özelliklerine ait detaylı bir tanımlama hiçbir standartta mevcut değildir. EN 12056-1 gri suyu, az kirlilik oranına sahip olan ve üriner atık olmayan kirli su olarak tanımlamaktadır.
( TS EN 12056-1: Cazibeli drenaj sistemleri – Bina içi – bölüm 1: Genel kurallar ve performans kuralları )
( Magic Mechanic Meetings© yazı dizisi devam edecek… )
Kaynakça;
Semih Çalapkulu 2002 yılında Fırat Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makina Mühendisliği Bölümü’nden mezun olan Semih Rüstem Çalapkulu, Makina Mühendisi lisans programını tamamlamıştır. Meslek hayatında sırasıyla; Aydın Grup ve Ciner Grup bünyesinde görevler üstlenen Çalapkulu, 2006 yılından itibaren Kuzu Grup’ta Mekanik Grup Şefi olarak çalışma hayatına devam etmektedir.
Kuzu Grup, 1943’ten bu yana 500’ün üzerinde projeye imza atarak, 100.000’den fazla konut, hastane, okul, AVM, arıtma tesisleri vs. teslim etmiştir. Kuzu Grup bünyesindeki 17 yıllık çalışma hayatında, inşaat sektöründe; toplamda 12.000 adet konut, okul, otel ve hastane işlerinin bulunduğu 15 adet ayrı projede farklı zaman dilimlerinde yer almıştır. Çalapkulu’nun güncel olarak devam ettiği projeyse; SeaPearl Ataköy projesidir. Dört etaptan oluşan projenin 1. ve 2. etabını Ultra Lüks Konut, 3. etabını Otel, 4. etabını ise Hastane oluşturuyor. SeaPearl Ataköy projesinin ilk üç etabı bitirilmiş olup, Hastane projesinin yapımı devam etmektedir.
2020 yılından itibaren de ZeroBuild Platformu’nda, Yönetim Sekretaryası içinde Makina Mühendisleri Ağı Lideri olarak çalışan Çalapkulu, mekanik tesisatta, maden sektöründe, üretimde, enerji ve yenilenebilir enerjide global anlamda, uluslararası standartlar konusunda ciddi tecrübeler elde etmiştir. Evli ve iki çocuk babasıdır. 
