Abone Ol

İşletmecilik alanında en çok kullanılan kelimelerden birisini, “değer” ifadesi oluşturmaktadır. Müşteri değeri, Katma değer, Değer zinciri, Pazar değeri, Defter değeri gibi pek çok kavram; aslında tek bileşenin çeşitli parçalarını oluşturmakla birlikte DM’den farklı anlamlara sahiptirler. Bu sebeple DM kavramına giriş yapmadan önce ‘Değer Nedir?’ sorusuna kısaca değinmek gerekir.

Değer, mal veya hizmetlere verilen ‘nispi önem’ olarak basitçe tanımlanabilir ve aşağıdaki şekilde formülüze edilir:

Değer = İşlev ( Fonksiyon + Kalite ) / Maliyet

Burada; Fonksiyon, üründen beklenen performansı; Kalite, kullanıcının ihtiyaç, istek ve beklentilerini; Maliyet ise ürünün yaşam döngüsü maliyetini ifade eder. Buradan da anlaşılacağı üzere en iyi değer, işlevsellik ve maliyet olmak üzere iki kavram ile belirlenir. Yani bir ürün ya da hizmetin alımında veya üretiminde uygun kullanım ve etkin faktörlerin yaratılması için harcanması gereken minimum miktardaki paradır.

Farklı DM tanımlamalarına karşın uygulamalara bakıldığında, büyük ölçüde tasarım aşamasında maliyetleri düşürerek rekabette üstünlüğü sağlamak amacının güdüldüğü görülmektedir. Değer, maliyet ve kalitenin bir fonksiyonu kabul edilmektedir. Rekabette üstünlük için yapılan dizayn çalışmalarında müşterinin önem verdiği özellikler üzerinde yoğunlaşılması Değer Mühendisliğini  oluşturan değerin kendisini ifade etmektedir.

DM; müşteri bakış açısıyla süreçler/ürünler üzerinde yapılan detaylı analizler sonucu gereksiz olanların elimine edilmesi; aksine, önem derecesi yüksek olan fonksiyonlar üzerine yoğunlaşarak maliyetlerin düşürülmesi için yapılan fonksiyonel analiz, maliyet analizi ve değer analizi şeklindeki ekip çalışmaları toplamıdır, şeklinde tanımlanabilir. DM’nin özü, sistematik olarak ürünün maliyetini etkileyen tüm faktörlerin incelenmesi ve böylelikle de kabul edilebilir maliyet ve istenen kalite ve güvenilirlik standartları düzeyindeki ürün hedeflerini karşılayacak yöntemlerin bulunması ve uygulanmasına dayanmaktadır.

DM’nin başlıca uygulama nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Projelerin maliyet – etkin olduklarını garanti etmesi
• Projenin kalitesini geliştirmesi
• Gereksiz tasarım unsurlarını elimine etmesi
• Yeniliği teşvik etmesi ve verimliliği arttırması

DM’nde değeri arttırarak belirlenen hedef maliyete iki yol ile ulaşılır:

1. Ürünün maliyetini arttıran ve karmaşıklaştıran gereksiz işlevlerin ortadan kaldırılması ile (İşlevsel Analiz)
2. Fonksiyonellikten taviz vermeden, üretim ve parça maliyetlerinin düşürüldüğü yeni ürün tasarımı gerçekleştirilmesi ile (Tasarım Analizi)

DM uygulama süreçleri ise aşağıdaki tabloda yer alan evreler şeklinde özetlenebilir.

İlknur Zorlu

Ilknur Zorlu

TayTech Satış ve Pazarlama Müdürü