Klima santralleri günümüz iklimlendirme sistemlerinin olmazsa olmazlarındandır. Gerek iç ortam havasının şartlandırılmasında, (ısıtma/soğutma/nemlendirme/nem alma/hava temizleme)  gerekse dış hava için kullanılması zorunlu bir havalandırma cihazıdır. Ufak mekânlardan tutun da çok büyük binalara kadar geniş bir kullanım yeri vardır.

Klima santralleri tipik olarak dönüş havası, karışım havası filtre bölümü, nemlendirme, ısıtma ve soğutma bataryası ile fan kısımlarından oluşan kapasitelerine göre devasa boyutlara kadar çıkabilen cihazlardır.

Kademeli bir filtre sistemine sahip olabilirler, soğutma bataryaları direk genleşmeli veya su ile soğutmalı tip olabilir, değişmeyen tek şey bu cihazların içi karanlık serin ve nemli olmalarıdır, yani mikrobiyolojik açıdan bakteri, küf ve mantarlar için ideal üreme ve çoğalma yeridir, klima santrallerinin filtreleri havadan gelebilecek patojenlerin büyük bir kısmını tutabilir fakat çok ufak partiküller filtrelerden geçerek üçüncü kademe filtre vazifesini gören ıslak bataryaya tutunabilirler ve bu partiküllerde bulunan mikro organizmalar, bulunan ortamın elverişliliği sayesinde süratle çoğalarak, özellikle batarya yüzeyinde, drenaj tavasında ve klima santralinin iç çeperinde küflenmeye neden olabilirler. Küf sporları inanılmaz bir şekilde çoğalma kabiliyetine sahip olduklarından, kısa zamanda batarya yüzeyinde yayılırlar. Santral içinde gelişen bu mikroorganizmalar ve alerjen partiküller havanın sürüklemesi ile birlikte, şartlandırılmış ortama dağılarak çalışanlar üzerinde olumsuz etkilere neden olurlar, özellikle alerjen kişilerin klimadan rahatsız olmalarının baş sebebi budur.

Santral içinde gelişen mikro organizmaların zararı bu kadarla da kalmaz, batarya yüzeyinde oluşan 0.5 mm. Kalınlığındaki biofilm tabakası, bataryadaki serbest geçiş alanını azaltarak havanın akış hızını %9 a kadar arttırabilir. Bu aynı zamanda fanların elektrik yükünü de arttırır. Temiz bir soğutma bataryası ile çalışan klima santrali, kirlenmiş bataryaya sahip klima santralinden %30 a kadar daha verimli çalıştığı tespit edilmiştir.

Kirli bataryalar özellikle hassas yerlerde çalışan (hastane, gıda üretim tesisleri, ilaç fabrikaları gibi) klima santrallerinde havanın dekontaminasyonu çok önemlidir, bu amaçla bataryaların ve filtrelerinin sık sık ve çok özenli bir şekilde temizlenmesi/değiştirilmesi gerekmektedir. Soğutucu/ısıtıcı bataryaların temizliğinde kullanılan biyosit ve diğer tehlikeli kimyasallar da bazen gerektiği kadar iyi durulanamaz, bu durum iç hava kalitesini önemli ölçüde bozar ve tehlikeli kimyasal buharları iç mekâna yayarlar.

Bu kimyasallar ve mekanik temizleme işlemi, zamanla batarya yüzeyindeki hassas finlerin oksitlenerek çürümesine sebep olur, bu durum performans kaybı ve artan elektrik tüketimine sebep olur. Bu işlemler sırasında uygulama yapan teknisyenin de maruz kaldığı kimyasal tehlike de ayrı bir sorundur. Üstelik klima santraline sürekli bakım yaptırmak ciddi maliyet getirmektedir.

EDİTOR